مدیریت نادرست آب، خشک‌کردن تالاب‌ها، کشاورزی ناپایدار، و بی‌توجهی به کانون‌های گردوغبار ، همه دست به دست هم داده‌اند تا خوزستان در چنین شرایطی بماند

راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای بحران گرد و غبار در خوزستان

۱. اقدامات فوری (کوتاه‌مدت)

– توزیع رایگان ماسک‌های N۹۵ در مناطق آلوده به‌ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر (کودکان، سالمندان، بیماران تنفسی). 
– تعطیلی موقت مدارس و ادارات در روزهای بحرانی برای کاهش مواجهه مردم با آلودگی. 
– ایجاد ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا و اطلاع‌رسانی سریع به مردم از طریق اپلیکیشن‌ها و رسانه‌ها. 
– آبپاشی و مالچ‌پاشی محدود در کانون‌های داخلی گرد و غبار (با در نظر گرفتن ملاحظات زیست‌محیطی). 

۲. راهکارهای میان‌مدت

– کاشت سریع گیاهان مقاوم به خشکی (مانند کهور و آتریپلکس) در اطراف شهرها و مناطق بیابانی. 
– احیای تالاب‌های خشک‌شده (هورالعظیم، شادگان، بامدژ) با تخصیص حقابه از رودخانه‌ها. 
– تقویت همکاری با عراق و کشورهای همسایه برای کنترل کانون‌های گرد و غبار فرامرزی. 
– جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز و مدیریت منابع آب زیرزمینی. 

۳. راهبردهای بلندمدت

– تغییر الگوی کشاورزی از محصولات پرآب‌بر به کشت‌های کم‌مصرف و سازگار با خشکی. 
– توسعه جنگل‌های دست‌کاشت با گونه‌های بومی مقاوم به کم‌آبی
– سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین مانند بیومالچ و سیستم‌های پایدار مهار خاک. 
– افزایش مطالبات مردمی و فشار بر دولت  برای اجرای طرح‌های جامع مقابله با بیابان‌زایی. 

سخن آخر

این بحران فقط با شعار و برنامه‌های کاغذی حل نمی‌شود. نیازمند اقدام عملی، تامین بودجه کافی و نظارت مستمر است. اگر امروز کاری نکنیم، فردا خوزستان نه با گردوغبار، که با خاکِ فراموشی دفن خواهد شد.